محمدباقر بن زین‌العابدین یزدی اصفهانیملّامحمّدباقر بن زین‌العابدین بن محمدطاهر یزدی، دانشمند و ریاضیدان معروف قرن یازدهم هجری در اصفهان می‌باشد. ۱ - معرفی اجمالیملّامحمّدباقر بن زین‌العابدین بن محمدطاهر یزدی، دانشمند و ریاضیدان معروف قرن یازدهم هجری است. در جوانی به اصفهان آمد و نزد دانشمندان این شهر خصوصاً شیخ بهائی به تحصیل پرداخت و در اغلب علوم مهارت یافت و به تدریس هیئت و ریاضی مشغول شد. فرزندش محمّدحسین و نیز شیخ محمّدحسین اردبیلی و دامادش سیدمحمدباقر اردوبادی از شاگردان او به شمار می‌روند. [۱]
بزرگان فرهنگ و تاریخ اصفهان، خطی.
۲ - تألیفاتاین کتاب‌ها و رساله‌ها از تالیفات اوست: ۱. «عیون الحساب»، مهمترین تالیف او است که نواده‌اش محمّدباقر بن محمّدحسین یزدی آن را شرح نموده است. ۲. «شرح المقاله العاشره من تحریر اصول اقلیدس» ۳. «حاشیه بر تحریر الکره و الاسطوانه» ۴. «شرح الاشکال الکریه» منالاوس ۵. «فتوحات غیبیه فی براهین اعمال الهندسیه» که به فارسی در شرح «براهین الاعمال الهندسیّه» تالیف ابوالوفاء بوزجانی نوشته شده است. ۶. «حاشیه بر اکر ثاوذوسیوس» ۷. «مطالع الانوار فی معرفة الاسطرلاب» که به فارسی به نام شاه صفی و در باب شناختن جهت قبله تالیف گردیده است. ۸. «حاشیه علی التکمله» ۹. «تحصیل العددین المتحابین» به عربی. [۲]
قربانی، ابوالقاسم، زندگی‌نامه ریاضی‌دانان دوره اسلامی، ص۴۴۱-۴۳۶.
[۳]
بزرگان فرهنگ و تاریخ اصفهان، خطی.
۳ - وفاتوی تا سال ۱۰۴۷ه. ق در قید حیات بوده و تاریخ دقیق درگذشت او معلوم نیست. [۴]
صیرفی، اکبر، تاریخ فلاسفه اسلام، ص۱۶۱-۱۶۲.
[۵]
نصیریان، یدالله، تاریخ علوم اسلامی، ص۱۴۳-۱۵۶.
[۶]
نعمه، عبدالله، فلاسفه شیعه، ص۹۹.
[۷]
دائرة المعارف دانش بشر، ص۲۸.
[۸]
فرشاد، مهدی، تاریخ علم در ایران، ج۲، ص۹۰۷.
[۹]
مدرس رضوی، محمدتقی، احوال و آثار خواجه نصیرالدّین طوسی، ص۳۵۰-۳۵۱.
[۱۰]
آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الرّوضه النّضره، ص۷۵-۷۶.
[۱۱]
صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، بخش اول، ص۳۵۰-۳۴۸.
[۱۲]
کارنامه ایرانیان در زمینه نوآوری‌های ریاضیات نجوم و گاهشماری، ص۱۴۰-۱۴۱.
۴ - پانویس
۵ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۱۰۱. |